“Keşfedilmemiş topraklarda ilerlemek”. Okyanusa doğru demir almak, ancak yolculuğun kaç gün süreceğini bilmeden…
Takım çalışması eğitimlerinde uzun yıllardır kullandığımız “Körler Treni” isimli bir uygulamamız var, takım oyuncuları gözlerini bağlar ve bir ipe tutunarak sıraya girerler. Aralarından bir gönüllü gözlerini açar ve körler trenini bir noktadan diğerine -kısıtlı bir süre içinde- götürme işinin liderliğini üstlenir. Dışarıdan gözlemleyen için çok zengin notlar barındırır bu uygulama çünkü gözlerimiz kapandığı, karanlıkta kaldığımız, belirsizliğin içine düştüğümüz anda “geriliriz”! Vücut dilimiz de bu endişeyi hemen içe kapanarak yansıtır: Başımızı öne eğer, bir kolumuzu öne uzatır, adımlarımızı çok çok yavaş atar, hatta çoğu zaman kıpırdamamayı tercih ederiz! İşte o noktada gözleri açık olan liderin yaklaşımı devreye girer, eğer trendeki arkadaşlarına ne yaptığına dair güven verebiliyorsa, onları tehlikesiz bir şekilde hedefe ulaştırabileceği hissediliyorsa ben buna “Lider İletişimi” diyorum.
Kendini belirsizlik içinde bulan ve bundan ötürü endişe duyan insanın adım atabilmesi, ilerleyebilmesi, üretebilmesi için liderlik gerekiyor.
Liderlik bugüne kadar daha çok doğru örnekleri okumak anlamak, bu örneklerden kendine ve içinde bulunduğun duruma en uygun olanları seçmekti. (Tabii her zaman cesaret gerektirdi liderlik, zamanı geldiğinde ortaya atılmak ve çoğu zaman tek başına kalmak pahasına liderlik edildi hep). Ama liderliğin zorluğu ve değeri en çok bu salgın döneminde görüldü:
Zifiri karanlık bir yerdesin, elinde ışık yok, çıkışı bulman ve arkandaki insanlara yol göstermen gerekiyor, en önden gidiyorsun, sadece sezgilerin ve özgüveninle yolu bulacaksın!
İşte salgın döneminde birçok kişinin kendini içinde bulduğu “karanlık” böyle bir şeydi. Ve bu kişilerden bazıları, konumları gereği önünde yürüdükleri insanlara gerçekten liderlik edip onları bu belirsizlikten daha aydınlık bir yere götürebildiler. Henüz karanlık tam dağılmadı ama bu liderlerle birlikte yürüyenler kendilerini daha az tedirgin hissediyorlar…
Zaman zaman hepimiz körler trenine biniyoruz. Çok daha seyrek ama gözlerini açan kişi de oluyoruz, gönüllü olarak veya mecbur kalarak. Hepimiz salgın döneminin en başında o muazzam belirsizliği ve hayatımızı tehdit eden korkuyu yaşadık. Yakınlarımızı nasıl koruyacağımızı bilemedik; hayatımızı nasıl sürdüreceğimize, nasıl para kazanacağımıza dair endişeler yaşadık… Hâlâ da yaşıyoruz! Oysa normal zamanlarda dahi liderlik etmek hiç kolay değil ve daha yakından baktığımızda insanları bir noktadan diğerine taşımak gereken 4 ana senaryo var benim için: (1) Değişime liderlik etmek, (2) gelişim sürecini yönetmek, (3) takım liderliği yapmak, (4) eğitim vermek. Bu 4 durumda da “Lider İletişimi” belirleyici oluyor, yani değişimin başarılabilmesi, gelişebilmek, takımın amacına ulaşması ve eğitimin hedefini tutturması için “Lider İletişimi” gerekiyor.
Değişimi gerçekleştirebilmek için fikrin doğru olduğuna, bu fikrin daha iyi bir gelecek sunacağına herkesi içtenlikle inandırabilmek gerek. Bir insanı, bir takımı, bir süreci geliştirmek yani olduğu noktadan daha iyi, daha verimli, daha sürdürülebilir bir seviyeye taşımak için insanları bunun mümkün olduğuna inandırmak. Takımı takım yapabilmek için ortak amacı, yani büyük resmi tekrar tekrar göstermek, takım kurallarının neden başarının ön koşulu olduğunun nefesin tükenene kadar iletişimini yapmak. Eğitimin ne işe yarayacağını, kişinin hayatını nasıl olumlu etkileyeceğini hissettirmek; sonra da eğitimin her bir adımını cazip ve keyifli kılmak.
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerin yerlerini değiştirsek bile cümlelerin anlamının bozulmadığını görüyoruz. Yani tek bir “Lider İletişimi” var ve bu 4 durumda da devreye giriyor. Liderlik edebilmek için bu iletişime ihtiyaç var çünkü iyi bir fikre sahip olmak yetmiyor! Bu fikri, bu doğruyu hayata geçirebilmek her zaman insanlarla mümkün… İnsanlara ulaşabilmek, belirsizlik içinden geçen trenleri olumluya ve başarı inancına taşıyabilmek için gerekiyor lider iletişimi. Korkunun paralize ettiği adımları hep birlikte, tereddüt etmeden ve başarıya inanarak atabilmek için.
Comments